شورای پژوهشی
جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن در تاریخ یکشنبه 28 اردیبهشتماه 1404 برگزار شد
جلسه شورای پژوهشی مورخ ۲۸ اردیبهشتماه 1404 در اتاق جلسات پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن با حضور اساتید و اعضای هیاتعلمی پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن برگزار شد. جلسه با تلاوت آیات نورانی قرآن (صفحه۳۰۶) آغاز شد و سپس با مباحثات اعضا ذیل آیات ادامه یافت. ابتدا توضیحاتی از کل محتوای آیات سوره مریم توسط یکی از اساتید بزرگوارمطرح شد. این آیات درباره بشارت بارداری مریم توسط فرشته وحی است. موضوع مورد بحث در جلسه تمثل فرشته برای مریم بود. این که آیا مریم فقط با تمثل فرشته از باردار بودن خود مطلع شد یا از طریق فرشتهای که به شکل انسان درآمده فرآیند بارداری محقق شده است نیز در جلسه مطرح و مورد بررسی قرار گرفت. سپس نگرش مسیحیان به بارداری و تولد عیسی (ع) توسط یکی از اساتید محترم ارائه شد. ایشان ماجرای بارداری مریم در انجیل لوقا را نزدیک تر از بقیه اناجیل دانست که به طور مشابه مریم صرفا خبری از فرشته وحی در این باره دریافت مینماید. ادامه این مباحث به جلسه بعدی موکول شد. بخش دوم جلسه سخنرانی جناب آقای دکتر محمدرضا بشارتی دانشآموخته دکتری مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف با موضوع " ذوالقرنین" ادامه یافت. موضوع محوری این ارایه تعیین محل سد ذوالقرنین بود. این که سد مذکور در منطقه ای یخی در آلاسکا میتواند باشد و مطابق یافته های نقلی به ویژه گزارش ابن خلدون بخشی از مسیر با کشتی از منطقه ای در شرق به سمت غرب و شمال طی شده است. نقشههای مذکور در جلسه تشریح شد و به پرسش های حاضران پاسخ داده شد.
جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن در تاریخ یکشنبه 14 اردیبهشتماه 1404 برگزار شد
جلسه شورای پژوهشی مورخ ۱۴ اردیبهشتماه 1404 در اتاق جلسات پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن با حضور اساتید و اعضای هیاتعلمی پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن برگزار شد. جلسه با تلاوت آیات نورانی قرآن (صفحه۳۰۵) آغاز شد و سپس با مباحثات اعضا ذیل آیات ادامه یافت. ابتدا توضیحاتی از کل محتوای آیات ابتدایی سوره مریم توسط یکی از اساتید بزرگوار مطرح شد و سپس دو نکته محور مباحثات حضار محترم قرار گرفت: اول چرایی آمدن حروف مقطعه در ابتدای سور و موضوع دوم رابطه بین سکوت زکریای نبی و قدرت باروری او. در رابطه با حروف مقطعه دلایل مختلفی که تا کنون به آن اشاره شده مانند اسکات کفار و رمز و ... مطرح شد اما آنچه که توسط یکی از اعضای محترم بیشتر مورد تاکید قرار گرفت، بیشتر بودن تعداد این حروف در سورهای است که حروف مذکور ابتدای آن آمده است که مورد نقد نیز قرار گرفت و این مساله مطرح شد که بررسی دقیق علت وجود حرف مقطعه در ابتدای آیات، خود به عنوان یک پژوهش مستقل باید انجام شود. بحث محوری دوم درباره رابطه سکوت زکریا و قدرت باروری بود. این که خدا سه شبانه روز از زکریا خواست که سخن نگوید یا به او فرمود که نمیتواند سخن بگوید و بعد به او فرزندی اعطا نمود، میتواند به عنوان یک پروژه علمی مورد بررسی قرار گیرد که آیا میان سکوت کردن با شرایطی که در آیه مطرح شده و باروری رابطه ای وجود دارد یا نه. بعضی از اعضای محترم جلسه به مخالفت با این پیشنهاد پرداختند و احتمال وجود رابطهای علمی میان این دو موضوع را رد کردند و برخی دیگر این ایده را خوب ارزیابی کرده و بررسی آن را از طریق آزمایشات پزشکی و به صورت بالینی پیشنهاد کردند. بخش دوم جلسه سخنرانی جناب آقای دکتر محمدرضا بشارتی دانشآموخته دکتری مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف با موضوع " ذوالقرنین" ادامه یافت. موضوع محوری این ارایه تعیین محل سد ذوالقرنین بود که بر اساس دلایل مختلف تاریخی و از جمله نقشه های موجود احتمال مکانیابی محل این سد در منطقه آلاسکا مطرح شد. برخی از حضار به ارائه سوالات خود در این باره پرداختند و ادامه مباحثات به جلسه بعدی موکول گردید. پس از پایان یافتن جلسه، نماز مغرب و عشا برگزار شد.
جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن در تاریخ یکشنبه 19 اسفندماه 1403 برگزار شد
جلسه شورای پژوهشی مورخ ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۳ در اتاق جلسات پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن با حضور اساتید و اعضای هیاتعلمی پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن برگزار شد. جلسه با تلاوت آیات نورانی قرآن (صفحه۳۰۳) آغاز شد و سپس با مباحثات اعضا ذیل آیات ادامه یافت. محور کلی مباحث حول داستان ذوالقرنین در قرآن بود. سوالاتی درباره تطبیق ذوالقرنین با شخصیتهای تاریخی مانند کورش و اسکندر مقدونی مطرح شد. نقلهایی که کورش پادشاه ایرانیان را ذوالقرنین میدانند و نیز دلایل این تطبیق بهطور مبسوط توسط حجت الاسلام و المسلمین دکتر ابراهیمی ارائه شد. سپس اعضای محترم درباره اقدامات ذوالقرنین و مکان سدی که او ساخته بود، به بحث و گفتگو پرداختند. بخش دوم جلسه سخنرانی جناب آقای دکتر محمدسادات منصوری با موضوع: ""بود که بهصورت میانرشتهای ارایه شد. در این ارایه نحوه مواجهه طبیعت گرایان در اموری که به شناخت و حس انسان رابطه دارد و نیز فیلسوفان مطرح شد و دیدگاههایی مانند این که جهان حاصل تکامل است مورد نقد قرار گرفتند. اساتید محترم پس از ارائه ایشان نکاتی درباره مکانیسم تحریک مغز در هنگام داشتن حسی مانند ترشی یا شیرینی و توجیه آن توسط علم روز مطرح کردند و مباحثات زیادی در این باره انجام شد که ادامه مباحثات به جلسات بعدی موکول گردید. پس از پایان یافتن جلسه، نماز مغرب و عشا برگزار شد و اساتید در ضیافت افطار پژوهشکده حضور یافتند.
جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن در تاریخ یکشنبه 7 بهمنماه 1403 برگزار شد
جلسه شوراى اساتيد يكشنبه مورخ ۱۴۰۳/۱۱/۰۷ ساعت ١٧ با حضور ۱۹ نفر از اعضای هیاتعلمی برگزار شد. صفحه ۳۰۰ قرآن تلاوت شد درباره 'من' در آیه ۵۴ سوره کهف بحث شد اینکه من بعضیه یا بیانیه است و اینکه آیا سنت در قرآن به معنای عذاب است یا معنای آداب و رسوم و روش هم بهکار رفته است. اساتید در این صفحه سوره کهف به شد. در هنگام اذان نماز جماعت به اتفاق همه اساتید اقامه گردید. در ادامه جلسه آقای دکتر غلامرضا براتی، ارائه ای با عنوان: «کوه های برافراشته و تامین آب» داشتند. ایشان به تفسیر و توضیح پیرامون آیه "وَجَعَلْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ شَامِخَاتٍ وَأَسْقَيْنَاكُمْ مَاءً فُرَاتًا" (مرسلات/۲۷) پرداختند. ایشان کوه را با ویژگی استواری همیشه قرین دانسته و نه بلندی و نه ثبوت. کوهها هم رشد میکنند و هم حرکت اما همواره برافراشته و استوارند. در مورد واژه اسقیناکم هم معنای سقایت و نوشاندن آب (ریختن آب از بالا) و هم آبدهی و آبیاری با حقایق زمین شناسی سازگار است. کوهستانها با مشک شباهتهایی دارند اعم از آرامش آب درون مشک و در کوهها، در امان بودن از تبخیر و .... فرات همان آب گوارایی است که فقط از چشمه کوهستانها حاصل میشود.
جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن در تاریخ یکشنبه 9 دیماه 1403 برگزار شد
ارائه خانم معصومه ملکی، دانشآموخته رشته قرآن کاوی رایانشی، با عنوان: «تولید عنوان سورههای قرآن از طریق خلاصهسازی آن» ایشان توضیح دادند که با جداسازی بندهای سوره و ایجاد خلاصهسازی استخراجی و بعد خلاصهسازی انتزاعی و بعد ایجاد عنوان کلی پروژه را گام به گام پیش بردهاند و با ارزیابی روشهای خلاصهسازی استخراجی در حالت ثابت بودن جملات نتایج را بهبود بخشیده بودند. ایشان مدلهای خلاصهسازی انتزاعی را هم در حالتهای مختلف سنجیده و بهترین را انتخاب کرده بودند. در مرحله بعد نمونههایی از ترکیب پیشنهادی با استفاده از LLM مورد ارزیابی محقق قرآنی قرار گرفته بود و بعد با خوشهبندی این نتایج عنوان کلی سوره تولید و پیشنهاد شده بود. خانم ملکی برخی خروجیهای پیشنهادی را هم ارائه نمودند که توسط حضار مورد تقدیر قرار گرفت.
جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن در تاریخ یکشنبه 11 آذرماه 1403 برگزار شد
واژه عسی در آیه ۴۰ به معنای" شاید" است و در مفهوم "تمنی و آرزو" بهکار نرفته است. در ادامه آقای دکتر محمد سادات منصوری، به ارائه «بررسی امکان هوش مصنوعی قوی در فلسفه و قرآن کریم» پرداختند: هوش مصنوعی قوی یعنی بهوجود آوردن موجودی با احساس و رفتار آگاهانه ...یا ناگزیر از فروکاستن انسان در حد ماشین هستیم یا باید ماشین را به حدی فراتر از آنچه امروز رسیده (هوش مصنوعی ضعیف) برسانیم که دومی را ملاصدرا امکان پذیر دانسته است. راه آن شاید مدلسازی دقیق مغز یا ... باشد. نظریه ملاصدرا پدید آمدن روحی متناسب با ماده را توجیه میکند.
جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن در تاریخ یکشنبه 27 آبانماه 1403 برگزار شد
جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میانرشتهای قرآن در تاریخ یکشنبه 13 آبانماه 1403 برگزار شد
جلسه شوراى پژوهشی اساتيد يكشنبه مورخ 1403/08/13 ساعت ۱۷ بهصورت حضوری طبق روال معمول برگزار شد.
موضوع این جلسه بحث و بررسی اساتید پیرامون آیات صفحه ۲۹۶ قرآن کریم بود. در ادامه خانم دکتر خدیجه احمد خان بیگی، استادیار گروه سلولهای بنیادی پژوهشگاه مهندسی ژنتیک وزیست فناوری با عنوان: ماده تا معاد (اعجاز علمی قران کریم در سیر تطورات ماده) ارائه داشتند که پس از آن اساتید محترم حول موضوع به بحث و تبادل نظر پرداختند.